به قول دبیرهای ریاضیات اجازه دهید «به طور شهودی» عکاسی خبری را معرفی کنم:
عکس خبری آن نوع عکس یا تصویری است که معمولا در روزنامه‌ها و مجلات منتشر شده و کاربرد اصلی آن خبررسانی است.
اما برای عکس‌های خبری خصوصیت‌های متمایز کننده و خاص‌تری هم می توان قایل شد. اغلب عکس‌های خبری دارای همه خصوصیت‌های زیر می‌باشند:
1. وابستگی به یک بازه زمانی معین: معمولا عکس‌های خبری با توجه به زمینه زمانی و توالی تاریخی سیر رویدادهایی که به آن مربوط می‌شوند معنا پیدا می‌کنند.
افغانستان 1996 – سوگواری برای برادری که توسط موشک طالبان کشته شده است. این عکس همانند بیشتر عکس‌های خبری در چارچوب وقایع پیرامونی آن (در این‌جا جنگ‌های داخلی در افغانستان در دوران طالبان) معنا پیدا می‌کند. عکس فوق توسط جیمز ناکت عکاس مشهور خبری گرفته شده است.
2. عینی گرایی: خصوصیت دیگر عکس‌های خبری عینی‌گرایی یا بی‌طرفی آنها است. در واقع عکس خبری تا حد امکان باید واقع‌گرایانه باشد (انتزاعی یا ذهنی نباشد) و سعی در «نمایش واقعیت به صورتی که اتفاق افتاده است» داشته باشد. عکس خبری به نوعی سند شبیه است که می خواهد ثابت کند «این اتفاق افتاده است» یا «این نما این‌گونه بوده است».
3. روایت‌گونه یا داستان گو: خصوصیت دیگر عکس‌های خبری روایی بودن آن‌هاست. عکس‌های خبری معمولا همراه با خود داستان یا روایتی دارند که می‌تواند موضوع خبر یا گزارش باشد. عکس خبری، راوی سیر وقایعی است که از لحاظ زمانی و مکانی عکس را احاطه کرده‌اند. عکس خبری یک «فریم» و یک «برش» از واقعیتی است که در جریان بوده است و عکاس آن را به عنوان نماینده کل داستان (واقعیت جاری) انتخاب کرده است.
4. لحظه‌ای بودن: شاید مهمترین خصوصیت عکاسی خبری خصوصیت لحظه‌ای بودن آن است. عکاس خبری معمولا عکس‌هایش را از قبل پیش‌بینی نمی‌کند (نمی‌تواند پیش‌بینی کند). همچنین او امکان تنظیم صحنه یا نور را زوایه دید را ندارد. او مجبور است خود را در زمان و محلی که کانون اخبار هست (یا ممکن است بعدها بشود) قرار دهد و مترصد شکار لحظه‌های جالب بماند. دیگر اینکه در بسیاری از موارد عکاس خبری فرصت تکرار عکس را ندارد چون سوژه معمولا یا در حال حرکت است یا از نظر زمانی فقط برای مدت کوتاهی در دسترس. به این ترتیب عکاس خبری مجبور است از توانایی و مهارت تشخیص و پیش‌بینی موقعیت و به‌ویژه تحرک و چابکی بالایی برخوردار باشد.
توجه داشته باشید که عکاسی خبری با عکاسی مستند فرق می کند، اگر چه اصولا مرز دقیقی نمی توان میان این دو کشید و این دوگونه عکاسی ممکن است در برخی زمینه های مشترک باشند. عکاسی مستند حوزه وسیع تری را در بر می گیرد و می تواند محدود به بازه زمانی یا تاریخی مشخصی نباشد. عکاسی مستند محدود به حوزه خبر نیز نیست و می تواند موضوعات مختلفی مانند تحقیقات علمی در حوزه های طبیعی یا اجتماعی را نیز شامل شود.
از عکس های کاوه گلستان در مورد جنگ ایران و عراق
5. همبستگی حسی عکاس با موضوع: عکاس خبری معمولا در معرض همان خطراتی است که در محیط خبری به صورت واقعی وجود دارد. خطراتی مانند جنگ، شورش، تروریسم، بلایای طبیعی، بیماری، گروگان‌گیری و موارد دیگر این نوع از عکاسان را تهدید می‌کند. عکاس‌های خبری نمی‌توانند دور از مهلکه بمانند و تا آرام شدن اوضاع صبر کنند، چرا که ثبت لحظه به لحظه و عینی وقایعی که در جریان هستند، جذابیت و ارزش ویژه خبری دارد و به اصطلاح عکس هر چه زنده‌تر باشد از لحاظ خبری جذاب تر می شود. به این ترتیب عکاس خبری ناچار است «خود را با موضوع عکاسی درگیر کند» و با توجه به انواع مخاطراتی که در پیش دارد، به ناچار از لحاظ عاطفی درگیر می‌شود. عکاس خبری ضمن رعایت بی‌طرفی و اصل عینی‌گرایی اصولا نمی‌تواند از لحاظ حسی و ذهنی با موضوع درگیر نشود. این تناقض عجیب و شگفت‌انگیز است که عکس‌های خبری در محیط‌هایی مانند «جنگ» یا «انقلاب» را جذاب و متمایز می‌کند.
خصوصیت‌های «عکاسی خبری» به قدری در فرهنگ عکاسی تثبیت شده است که گاهی شاهد عکاسی در حوزه‌های مختلف به «سبک خبری» هستیم. مثلا ممکن است با استفاده از تکنیک‌ها و ویژگی‌های عکاسی خبری از یک منظره یا یک رویداد خانواده‌گی عکس‌برداری کرد و حال و هوای خبری (واقع‌گرایانه) به آن داد. از تکنیک ها و سبک و سیاق عکاسی خبری در تهیه و تنظیم تبلیغات موثر تجاری یا سیاسی به صورت گسترده‌ای استفاده می شود، چون ماهیت واقع‌گرایانه سبک عکاسی خبری، تبلیغات را باورپذیرتر می‌سازد.
مطالب این وب‌لاگ را از طریق خوراک‌خوان دنبال کنید.
هنر عکاسی 